Stemmen boeddhisten wijzer?

Gedurende de laatste weken van het jaar 2024 her-publiceerden we tekst en beeld van auteurs. In de eerste weken van het jaar 2025 gaan we daar mee door. Hieronder een beschouwing van de inmiddels overleden Joop Romeijn over de verkiezingen die in september 2012 werden gehouden.

De verkiezingen op 12 september (in Nederland; ik weet het, er zijn ook Vlaamse lezers) gaan ook boeddhisten niet voorbij.

Vandaar de vraag: gaan we stemmen, en zo ja: welke partij?

Joop Romeijn

Om u meteen gerust te stellen: dit wordt geen stemadvies! Zowel omdat u geen advies  van mij nodig heeft als vanwege mijn onzekerheid over mijn keus.

Ga ik stemmen?

Ja, ondanks mijn twijfel of het iets uitmaakt. Of processen waar ik me zorgen over maak (bv het vermarkten van steeds meer onderwerpen, ook spirituele, de toenemende inkomensverschillen, het misbruik dat gemaakt wordt van de financiële crisis) wel gestopt kunnen worden door welke partij dan ook. Twijfel of de Tweede Kamer nog wel relevant is dus.

Maar alle beetjes helpen en niet-stemmen is ook een keuze (Het is wel een ouwe maar nog steeds een goeie: je kan wel zeggen, ‘ik bemoei me niet met de politiek’, maar de politiek bemoeit zich wel met jou).  Wel dus.

En dan: welke partij ?

Is er een partij waarvan de standpunten onze boeddhistische idealen het best benadert? Dat is volgens mij geen goede vraag:

Er zijn geen algemeen geldige boeddhistische politieke idealen. De verschillen tussen de tradities zijn groot, van wereld-verzakend, via gelijkmoedigheid t.a.v. wereldse zaken tot expliciet ìn de wereld staand boeddhisme. En dan: spirituele doelen zijn niet zomaar in politieke te vertalen. Ik kan het anders zeggen: we moeten niet van idealen uitgaan maar van pragmatische zaken

Een half jaar geleden was er initiatief voor het oprichten van een Partij van het Geluk, de initiatiefnemers waren een aantal zenbeoefenaren. De twijfel die ik daar bij had, was onder andere gebaseerd op het gebruik van de term ‘geluk’; het lijkt mij verstandig die term zo weinig mogelijk te gebruiken. Goed, er zijn dus geen expliciet-boeddhistische partijen, en dat is op zich niet erg.

De vraag is voor mij:

Moeten wij (ieder voor zich) kijken welke partij het meest onze boeddhistische idealen in het programma heeft; en dan heb ik het over zaken als niet-hechten, compassie, gelijkmoedigheid, tolerantie?

Er is een ondergrens, kiezen voor de PVV is bijna op voorhand uitgesloten, en de Partij voor de Dieren lijkt juist sympathiek.

Maar ik zou zeggen: kies niet alleen een partij op basis van hun en jouw idealen. Kies een partij een beetje met je hart maar vooral met je verstand; je gezonde verstand dan. Kies een partij die een aantal wereldse problemen het beste denkt aan te pakken. Economie, de zorg en Europa zijn dat volgens mij in eerste instantie.

En zaken als solidariteit dan, bijvoorbeeld armoede in Nederland en vooral op wereldschaal, ontwikkelingshulp dus?

Het milieuvraagstuk, dat weer ondergesneeuwd (rare beeldspraak in dit verband trouwens) dreigt te raken door de nadruk op de economie: biodiversiteit is toch ook voor ons van belang?

Onderwijs, misschien steunen sommige partijen wel het gebruik van ‘mindfulness’ in het onderwijs, maar is dat voldoende reden die te kiezen? Dan denk ik nog eerder aan programmapunten als religieuze tolerantie, tenminste als dat ook een beetje de vorm heeft van: de vaardigheid vergroten om religieuze discussies te voeren met ‘andersdenkenden’.

Soms kunnen thema’s gecombineerd worden: betaalbaar houden van de gezondheidszorg heeft veel te maken met indammen van de macht van de push-krachten, van de farmaceutische industrie bijvoorbeeld. Mij lijkt het heel boeddhistisch om zo weinig mogelijk geneesmiddelen te gebruiken, maar misschien is dat wel een privé-opvatting.

Partijen die ‘de vergrijzing’ op zich een groot probleem vinden, kunnen niet op voorhand op mijn sympathie rekenen, tenzij ze maatregelen voorstellen die de verhouding tussen de generaties verbeteren, ook voor boeddhisten een relevant thema.

De economische crisis, de door de financiële markten maar ook door de consumenten (wij dus) veroorzaakte crisis hoeft toch niet perse door groei verholpen te worden? Wie biedt oplossingen?

Biedt de stemwijzer nog houvast?

Ik heb gekeken naar de vragenlijst www.stemwijzer.nl, sinds een paar dagen in de lucht. Er is ook een app van, zag ik, die weten tablet-gebruikers vast wel te vinden.

Er kwam een partij voor mij uit die hoorde bij het rijtje waaruit ik overwoog te kiezen, ik blijf toch nog wel even overwegen, een partijpolitieke stem is immers niet alleen principieel maar ook strategisch (anders gezegd: laat ik de partij waar ik vroeger altijd op stemde, in de steek?).

Een verrassing was dat bij mij de partij ‘Mens en spirit‘ hoog scoorde; ik had me nog nooit in die partij (zie hier www.mensenspirit.nl/ ) verdiept.  Hun programma is de moeite van het lezen waard; jammer alleen dat opnieuw Bhutan als voorbeeld wordt genoemd in hun programmapunt over Bruto Nationaal Geluk.  Ze zijn meer New Age dan boeddhistisch (voor mij een groot verschil, voor anderen niet) en hebben in de peilingen al bijna een halve zetel.

Ook www.kieskompas.nl/  kan houvast bieden; mij eerlijk gezegd niet zo veel.

Een andere vraag: komen er in de “stemwijzer’ ook vragen voor die – hoe zwak ook – direct iets met het boeddhisme te maken hebben? Ik ben ze niet tegengekomen.

De site programmavergelijker is dan wellicht bruikbaarder: www.programmavergelijker.nl/programmavergelijker/pv/Tweede%20Kamer%202012/388

Ik ben nagegaan wat partijen zeggen van twee ook voor boeddhisten belangrijke punten:

– de onderdrukking van de Tibetaanse religie en cultuur door de Chinese regering

– de onzekere toekomst van de levensbeschouwelijke (de zgn. 2.42-) omroepen waaronder de BOS

Ik heb over deze onderwerpen niets gevonden, ook niet in de afzonderlijke verkiezingsprogramma’s die ik ten behoeve van deze blog ook heb gelezen (u ziet, ik offer mij op).

Wel zie ik na een korte google-zoektocht dat PVV en PvdD de 2.42-omroepen willen afschaffen.

Misschien ga ik de komende weken nog wel verder zoeken en wikken en wegen. Misschien ga ik toch maar op 12 september op m’n gevoel af, .

Dit is een automatisch geplaatst bericht via ActivityPub.

#Boeddhisme #JoopRomeijn #printbatch2 #stemadvies #stemmen #verkiezingen2012
#Boeddhisme #JoopRomeijn #printbatch2 #stemadvies #stemmen #verkiezingen2012